Το άγχος είναι μια παθολογική κατάσταση που λειτουργεί ως μηχανισμός προειδοποίησης για πιθανό ενδεχόμενο κίνδυνο. Ενώ το θετικό άγχος μας βοηθάει να αντιμετωπίσουμε σωστά τους επικείμενους κινδύνους, το αρνητικό άγχος παρερμηνεύει τους πραγματικούς κινδύνους και οδηγεί σε λανθασμένες προβλέψεις και εκτιμήσεις.
Η “κρίση άγχους” είναι μια έντονη και/ή παρατεταμένη περίοδος άγχους. Είναι πολύ πιο έντονη από το απλό αίσθημα του άγχους, αλλά δεν είναι τόσο σοβαρή, όσο μία κρίση πανικού. Μπορεί να διαρκέσει από λίγα λεπτά έως αρκετές ώρες, ακόμη και ημέρες ή εβδομάδες.
Τα πιο συχνά συμπτώματα της κρίσης άγχους είναι: ανησυχία και υπερδιέγερση, εύκολη κόπωση-ζαλάδα, δυσκολία στη συγκέντρωση, ευερεθιστότητα, μυϊκή ένταση ,δυσκολία στον έλεγχο σκέψεων ανησυχίας, προβλήματα στον ύπνο. Το άγχος είναι μια φυσιολογική απόκριση σε συγκεκριμένες αιτίες και γεγονότα και οι κρίσεις άγχους είναι μόνο μια πιο έντονη μορφή αυτού του συναισθήματος. Αποτελεί μία συναισθηματική κατάσταση ,η οποία χαρακτηρίζεται από διαρκή δυσφορία. Παρ ‘όλα αυτά, δεν αποδιοργανώνει την προσωπικότητα του ατόμου και δεν καταργεί τον έλεγχο της πραγματικότητας.
Η διαφορά κρίσης πανικού με κρίσης άγχους είναι, ότι το ένα είναι στιγμιαίο (πανικός) και το άλλο συνεχόμενο (άγχος). Στην ουσία το να “είσαι στην πρίζα” και να τα “βλέπεις όλα μαύρα” είναι άγχος, ενώ μία ξαφνική έξαρση του φόβου και της ανησυχίας είναι κρίση πανικού. Η “κρίση πανικού” είναι ένα ξαφνικό επεισόδιο έντονου φόβου, εξαιτίας επικείμενου κινδύνου ή απειλής, χωρίς να υπάρχει πραγματικός κίνδυνος ή προφανής αιτία, που προκαλεί σοβαρές σωματικές και συναισθηματικές αντιδράσεις και το άτομο αδυνατεί να σκεφτεί και να ελέγξει την συμπεριφορά του.
Περίπου το 1-4% του πληθυσμού παθαίνει κάποια στιγμή στη ζωή του κρίσεις πανικού σε διαφορετικές ηλικίες. Η κατάσταση είναι περίπου δύο φορές πιο συχνή στις γυναίκες. Μία κρίση πανικού, λοιπόν, έρχεται απροειδοποίητα, συχνότατα χωρίς φανερή αφορμή ή αιτία, αλλά είναι πολύ σφοδρή. Συνήθως κρατάει 5-10 λεπτά (από τις πρώτες ενδείξεις μέχρι την κορύφωση), τα σωματικά συμπτώματα υποχωρούν μετά από περίπου 30 λεπτά, το άτομο όμως μπορεί να αισθάνεται κούραση, σύγχυση, αδυναμία συγκέντρωσης και άγχος για ώρες ή ακόμη και ημέρες μετά το επεισόδιο.
Για να πούμε ότι πράγματι υπήρξε τέτοια κρίση χρειάζονται τουλάχιστον 4 από τα παρακάτω συμπτώματα: ταχυκαρδία, τρέμουλο, έντονο ρίγος, τρόμος, εφίδρωση, αίσθημα ασφυξίας, αίσθημα πνιγμού, ναυτία, πόνοι στην κοιλιά, δύσπνοια, πόνος στο στήθος, ζάλη, λιποθυμία, κράμπες, εξάψεις, πονοκέφαλος, αίσθηση επικείμενης καταστροφής ή κινδύνου, φόβος του ατόμου ότι θα πεθάνει, ότι θα τρελαθεί ή ότι θα κάνει κάτι ανεξέλεγκτο., αίσθηση αποκοπής από τον εαυτό και αισθήματα μη πραγματικότητας. Τα αισθήματα είναι τόσο έντονα που χρειάζεται χρόνος και κατάλληλη εκπαίδευση για να μάθεις να τα χειρίζεσαι και να σταματήσεις να φοβάσαι ότι εκείνη την ώρα θα πεθάνεις ή θα τρελαθείς…
Επειδή τα συμπτώματα κρίσης πανικού μιμούνται εκείνα των καρδιακών παθήσεων, των διαταραχών του θυρεοειδούς, των αναπνευστικών προβλημάτων και άλλων παθήσεων, πολλοί άνθρωποι καταφεύγουν στον γιατρό πιστεύοντας ότι απειλείται η ζωή τους. Ουσιαστικά μία κρίση πανικού κρύβει μία κρίση εαυτού. Η κρίση πυροδοτείται και σημαίνει ο συναγερμός, λόγω των εσωτερικών συγκρούσεων που βιώνει το άτομο. Μέσα του συμβαίνει ένας αγώνας ανάμεσα σε αυτό που θέλει να είναι και να κάνει και σε αυτό που πρέπει.
Σύμφωνα με τελευταίες έρευνες μια κρίση πανικού διαρκεί 2-3 λεπτά ε ά ν και μ ό ν ο σταματήσετε τις αυτόματες αρνητικές σκέψεις. Ο εγκέφαλός μας είναι το όργανο εκείνο που “μαθαίνει” από οτιδήποτε αισθανόμαστε, θέλουμε, σκεφτόμαστε. Εάν επιμένετε να σκέφτεστε αρνητικά, να στεναχωριέστε και να αγχώνεστε, τότε ο εγκέφαλός σας θα είναι περισσότερο ευάλωτος στην ανησυχία, τον φόβο, την κατάθλιψη. Αντιθέτως, εάν επιμένετε να σκέφτεστε θετικά και εστιάζετε την προσοχή σας στα καλά γεγονότα που συνέβησαν και συμβαίνουν στη ζωή σας, τότε ο εγκέφαλός σας θα εκπαιδευτεί στην αισιοδοξία και στη θετική διάθεση.
Άρα ,αυτό που έχετε να κάνετε πέρα από την εκμάθηση κάποιων τεχνικών διαχείρισης των κρίσεων πανικού και την προσωπική απόφαση για ψυχοθεραπευτική βοήθεια, είναι να σταματήσετε να σκέφτεστε αρνητικά, αντικαθιστώντας τις αρνητικές σκέψεις με θετικές.
